مطالعه هم استنادی پروانه‌های ثبت اختراع در حوزه خالص‌سازی و بازیابی ترکیبات هیدروکربنی از سامانه USPTO

هدف: هدف پژوهش، ترسیم و تحلیل نقشه‌های علمی حوزه خالص‌سازی و بازیابی ترکیبات هیدروکربنی در سامانه USPTO (اداره ثبت اختراع و علائم تجاری آمریکا) است. روش‌شناسی: پژوهش حاضر توصیفی و از لحاظ نوع کاربردی می‌باشد که با استفاده از روش تحلیل هم استنادی پروانه‌های ثبت اختراع و تکنیک شبکه انجام گردید. پروانه‌های ثبت اختراع مورد بررسی از رده اصلی ۵۸۵ و رده فرعی ۸۰۰ تا ۸۶۸ حوزه خالص‌سازی و بازیابی ترکیبات هیدروکربنی در سامانه USPTO استخراج شده است. تحلیل داده‌ها و ترسیم نقشه علمی با استفاده از نرم‌افزارهای Ucinet، Netdraw و Ravar Pre Map انجام گرفت. یافته‌ها: در طول سال‌های مختلف، تعداد اختراعات در حوزه خالص‌سازی و بازیابی ترکیبات هیدروکربنی نوسانات زیادی داشته است، بیشترین تولید در سال ۲۰۱۳ و کمترین آن مربوط به سال ۱۹۷۱ می‌باشد. شبکه اصلی ۲۸۳۷ پروانه ثبت اختراع مورد بررسی، از ۳۲۵ پاره شبکه تشکیل شده‌ است. با توجه به شاخص مرکزیت رتبه، پروانه‌ ثبت اختراع BROUGHTON_2985589 با رتبه ۵۱۰ در جایگاه اول قرار گرفت. پروانه‌های ثبت اختراع، با شماره ثبت 3684665، 3043891 و 3401112 که مخترع اول آن‌ها به ترتیب ABE، STUCKEY و DUNLOP می‌باشند، رتبه‌های اول تا سوم از نظر مرکزیت بینابینی بدست آورده‌اند و شبکه خصوصی آنها رسم شده است. نتیجه‌گیری: تحلیل هم استنادی پروانه‌های ثبت اختراع می‌تواند، مهم‌ترین پروانه‌های ثبت اختراع و رابطه بین آنها را نمایش بدهد. از این تحلیل‌ها می‌توان در سیاست‌گذاری‌های کلان بهره برد، یا اینکه شکاف‌های موجود را شناسایی و برای برطرف کردن این شکاف‌ها تلاش کرد.